BİLGİSAYAR PARÇALARI
— İŞLEMCİ
— ANA KART
— HAFIZA
— SABİT DİSK
— GÖRÜNTÜ KARTI
— MONİTÖR
— CD-ROM / DVD-ROM
— CDRW
— MODEM
— SES KARTI
İŞLEMCİ:
İŞLEMCİ - CPU (Centeral Processing Unit - Merkezi İşlem Birimi)
BİLGİ: Kimi bir kibrit kutusu, kimi ise bir el kadar boyutu olan
silikondan yapılmış elektronik çiplerdir. Birçok kişi işlemcileri
bilgisayarın beyni olarak kabul eder. Bu kısmen doğrudur çünkü
bilgisayar denilen kutunun yaptığı işlemlerin neredeyse tamamını bu
elektronik parça yapar. Sadece bilgi saklama konusunda bir görevi
yoktur. Saniyede binlerce hatta milyonlarca işlem yapar kısacası
mükemmel bir hesap makinesidir. Daha hızlı işlemci demek aynı anda
yapılabilen işlem sayısının artması demektir. Bu da çalıştırdığınız
programların hızını etkiler. Örneğin Excel tablolarınızın hesaplanması
daha çabuklaşır veya oyunlarda duraklama olma ihtimali azalır. Bir de
tabi aynı anda çalıştırılan program sayısı arttıkça işlemcinin hepsiyle
aynı anda uğraşabilmesi için daha hızlı olmasında fayda vardır.
İnternetin hızlı olmasıyla işlemcinin hiçbir alakası olmadığını da
bilmenizde fayda var.
AYRINTI: Peki işlemcinin daha hızlı olduğunu nasıl anlayacağız?
Özelliklerine baktığınızda yanında xxxMHz veya xxxGHz yazar. MHz :
MegaHertz, GHz : GigaHertz anlamına gelir ve işlemcinin hızını
(frekansını) ifade eder. 1 GHz = 1000 MHZ dir yani 1.5 GHz demek
aslında 1500 MHz anlamına gelir. Böylece basitçe karşılaştırarak
hangisinin hızlı olduğunu anlayabilirsiniz (büyük olan hızlıdır).
Yalnız dikkat etmeniz gereken bir nokta var o da bu kuralın sadece aynı
tip işlemciler için geçerli olduğudur! Örneğin Celeron 700 MHz işlemci
PIII 700 MHz işlemciden çok daha yavaştır ama Celeron 900 MHz işlemci
Celeron 700 MHz işlemciden daha hızlıdır. Ayrıntıyı boş verip direkt
danışmanınıza başvurabilirsiniz
ÖNERİ : Öncelikle şunu bilmenizde fayda var; teknolojinin hızlı
ilerleyişi ve fiyatların hızlı düşüşü nedeniyle şu anda piyasada
bulabileceğiniz işlemcilerin en yavaşı olan Celeron işlemcilerin dahi
hızı birçok işlem için oldukça yeterlidir. Hele ki şirketinizde
bilgisayarı daktilo gibi kullanacaksanız ya da muhasebe işlemleri
yapacaksanız en düşük işlemci dahi işinizi rahatlıkla görecektir. Ancak
her türlü programı kapsamlı bir şekilde kullanmak, yeni çıkan üç
boyutlu oyunları sorunsuz oynamak istiyorum diyorsanız işlemcinizi
bütçenizin karşılayabileceğinin en iyisi olarak seçmenizde fayda var.
Lütfen şunu da unutmayın; bilgisayarın hızını sadece işlemci etkilemez.
Hafıza miktarı, ekran kartı hızı gibi faktörler de çok önemlidir ve
belki de yavaş bir işlemci ile beraber bunların iyi olması sizin için
daha mantıklı ve ekonomik olacaktır.
ANA KART - MOTHERBOARD / MAINBOARD
BİLGİ: Bilgisayarın tüm parçalarının bağlandığı en büyük elektronik
karttır. Kasa içerisindeki en büyük yeri işgal eder ve işlemci, hafıza,
tüm kartlar (ses kartı, ekran kartı, modem, televizyon kartı vs.) ile
tüm sürücü tipi aygıtlar (disket sürücü, CD-ROM, sabit disk v.s.) bu
karta bağlıdırlar. Bu aygıtlardan kart tipinde olanları direkt ana kart
üzerindeki özel yuvalara takılır, diğer sürücü tipindeki aygıtlar ise
özel kablolar vasıtasıyla ana karta bağlanırlar. Görevi ise tüm bu
aygıtlar arasındaki iletişimi sağlamaktır. Vücudumuzla
karşılaştırıldığında sinir sistemine karşılık geldiğini bile
söyleyebiliriz. Bazı ana kartlar bahsedilen ek kartlardan bir kısmını
içerirler. Örneğin ekran kartı, ses kartı gibi bazı kartlar ana kart
ile bütünleşik olarak gelir ve kısmen daha ucuza mal olur.
AYRINTI: Ana Kart seçimi çok önemli bir konudur çünkü buna takılacak
parçalar ile uyumlu olmaları zorunludur. Takılacak işlemcinin tipine ve
hızına, takılacak hafızanın tipine, takılacak sürücülerin
teknolojilerine uygun ana kart seçilmesi gerekir. Örneğin bir Pentium
III takılan ana karta Pentium 4 işlemci takamazsınız. AMD markalı
işlemciler için yine farklı bir ana kart almanız gerekir. SDRAM
hafızalar RDRAM kullanan ana kartlarla kullanılamaz. Son teknoloji
sabit disk sürücülerin ULTRA/ATA tiplerine uygun ana kart seçilmemişse
bu performanslarından faydalanılamaz vs. Gerçekten karışık öyle değil
mi?
ÖNERİ : Normalde profesyoneller haricinde hiçbir müşteri ana kart
seçmek zorunda kalmaz çünkü bilgisayarcıya söylediğiniz sadece
bilgisayarınızın ne kadar hızlı ve kapasiteli olmasını istediğinizdir.
Gerisini bilgisayarcınız kendisi halleder. Seçtiğiniz işlemci, hafıza,
sürücülere göre ana kart seçimini yapar ve size bunu verir. Ama sizin
bilmeniz gereken nokta bilgisayarcıların sizin ihtiyaçlarınıza en uygun
ana kartı değil ihtiyaçlarınızı minimumda karşılayacak ana kartı
vereceğidir. Bu şekilde hem sizi memnun ederler hem de maliyeti
minimumda tutabilirler. Peki bu en iyi durum mudur? Maalesef değildir
çünkü birkaç ay sonra işlemcinizi değiştirmek ve bilgisayarınızı
hızlandırmak istediğinizde ana kartınızın yeni takmak istediğiniz
işlemciyi kabul etmediğini öğrenip hüsrana uğrarsınız. Hem işlemciyi
hem de ana kartı yenilemek zorunda kalırsınız, kim bilir belki başka
parçaları da... Ana kart ile bütünleşik olarak gelen ve maliyeti
azaltmayı hedefleyen ekran kartları ve ses kartları gibi ek kartların
performansları da sizi memnun etmeyebilir. Hatta bazen köşe başındaki
bilgisayarcınız size ihtiyaçlarınızı dahi karşılamayacak bir ana kart
verir ve birkaç gün içinde çıkan sorunlarla boğuşup durursunuz. .
HAFIZA / BELLEK - RAM (Random Access Memory)
BİLGİ : İşlemcinin yapamadığı bir işi yani geçici bilgi saklama işini
yapan ufak elektronik bir karttır. Ana kart üzerindeki özel hafıza
yuvalarına takılır. O anda çalışmakta olduğunuz programlardaki,
oyunlardaki tüm aktif bilgiler bu hafızada saklanırlar. Çalışılan
programın kompleksliği ile aynı anda çalışılan program sayısının
fazlalığı bu hafızanın yeterli olup olmadığını belirleyen etmenlerdir.
Bahsettiğimiz bilgiler bu hafızada geçici olarak saklanırlar yani bir
program kapatıldığında bununla ilgili bilgiler hafızadan silinir.
Bilgisayar kapatıldığında ise hafızadaki tüm bilgiler silinir. Kalıcı
olması gereken tüm bilgiler sabit disklerde saklanırlar. Hafıza sadece
anlık bilgi alışverişinin çok hızlı bir şekilde sağlandığı bir
elektronik karttır.
AYRINTI : Aslında hafızalar çok kapsamlı bir konudur ve değişik
elektronik gereçler için değişik hafıza teknolojileri mevcuttur ama biz
burada bilgisayarlardan bahsettiğimize göre aynen devam edelim. Değişik
tipleri mevcuttur. EDO RAM, SDRAM, DDRAM, RDRAM gibi. Daha değişik
tipler de var ama burada bahsetmeye gerek yok. EDO RAM'ler eski
teknolojili hafızalardır ve halen daha kullanılmakta olan birçok
bilgisayarda bu tip hafızalar mevcuttur. Artık piyasada bulmanız
imkansızdır sadece 2. el olarak ve büyük fiyatlara ulaşabilirsiniz.
SDRAM (Synchronous Dynamic RAM) şu anda piyasadaki en tutulan hafıza
tipidir, yüksek performans ile düşük fiyat özellikleri ile bunun
sebebini anlamak güç değildir. DDRAM (Double Data Rate SDRAM) SDRAM
tipi hafızaların çalışma frekanslarının 2 katına çıkartılarak teorik
olarak iki katı performansa ulaşan hafızalardır. Birçok yerde
kullanılırlar. RDRAM (Rambus DRAM) Rambus Inc. tarafından üretilen ve
Intel 'in desteğini arkasında almış yeni teknoloji hafıza türüdür.
SDRAM lerden çok daha hızlıdırlar ve fiyatları da ilk çıktıkları zamana
göre çok düştüğü için oldukça yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Genel olarak hafıza kapasiteleri MB (MegaByte) ile ifade edilir ve 2
katı şeklinde artar 32, 64, 128, 256, 512 gibi. Hafızalarda dikkat
edilmesi gereken en önemli noktalardan biri saat hızlarıdır. Aynı
işlemcilerde olduğu gibi hafızlarda da bir içsel çalışma frekansı
vardır ve bunların hem ana kart ile hem de diğer hafızalarla uyumlu
olması gerekir. 66, 100, 133, 266, 800 MHz gibi saat hızları mevcuttur
ve eğer aynı anda hem 100 MHz hem de 133 MHZ lik 2 farklı hafıza
kullanırsanız sorun çıkma (kitlenme gibi) ihtimali vardır ! Eski tip
ana kartlar 133 MHz lik hafızalarla uyumsuzdurlar vs.
ÖNERİ : Bu konudaki seçiminizi yaparken dikkatli olun zira ana
kartınızı da hafızanıza göre alacaksınız. DDRAM ve RDRAM ler çok
ucuzladılar, düşünmeden alabilirsiniz ancak normal işlemler için bu
kadar hıza aslında ihtiyacınız olmadığını da bilin. Eğer bilgisayarınız
sadece SDRAM destekliyorsa hiç endişe etmeyin SDRAM 'ler de yeterince
hızlıdırlar. Peki bir bilgisayara ne kadar hafıza alınmalıdır? Mümkün
olduğunca fazla! Çünkü eğer hafızanız çalıştırdığınız programları
kaldıracak kapasiteye sahip olmazsa bilgisayarınız çok daha yavaş olan
sabit diskinizi hafıza olarak kullanmaya başlıyor ve sisteminiz çok
fazla yavaşlıyor. Böylece işlemcinizin gücünün hiçbir anlamı kalmıyor.
Hafıza fiyatları o kadar düştüler ki senelerce önce 8MB 'a verdiğiniz
para ile şu anda 256MB hafıza alabiliyorsunuz. Bizim tavsiyemiz minimum
128MB ortalama 256MB hafıza almanız. Bir önemli nokta da eğer hafıza
alacaksanız mümkünse tek bir hafıza almanızı öneriyoruz. Örneğin tek
256MB yerine 2 adet 128MB almanız da mümkündür hatta sorunsuzdur ancak
ideali tek hafıza almaktır. Alacağınız hafızanın ana kartınızla uyumlu
olup olmadığını bilmeniz gerekebilir ancak yeni sistem alacaksanız
böyle bir sorununuz olmaz çünkü seçim konusunda bilgisayarcınız ya da
danışmanınız size yardımcı olur
SABİT DİSK (SÜRÜCÜ) - HARD DISK / HARD (DISK) DRIVE
BİLGİ: Bilgisayarınızdaki tüm programların, kalıcı bilgilerin,
yazılarınızın resimlerinizin, müziklerinizin kısacası tüm
dosyalarınızın kaydedildiği aygıttır. Kapalı bir kutu gibi görünür
ancak içinde yüksek hızda dönen diskler ve bu disklere manyetik olarak
kayıt yapabilen bazı kafalar vardır. Bilgisayarın belki de en önemli
parçasıdır çünkü içinde hareketli parçalar olduğu için bozulma ihtimali
daha yüksektir ve bozulduğu takdirde kaydedilmiş bilgilerinizin geri
getirilmesi neredeyse imkânsızdır. Bilgisayarınızdaki herhangi bir
parçayı değiştirmek zorunda kalsanız dahi bilgilerinize yeniden
kavuşursunuz ancak sabit diskinize bir şey olursa kaydettiğiniz her şey
ve tüm emekleriniz birden yok olabilir. Bu yüzden önemli bilgilerinizi
yedeklemenizi (CD, Tape gibi bir başka aygıta kaydetmenizi) öneririz.
AYRINTI : Sabit disklerin kapasiteleri GB (GigaByte) olarak ifade
edilir. 10, 20, 30, 40GB ... şeklinde çok yüksek kapasitelere kadar
gider. Hızları da önemli ikinci konudur. Hız birimi rpm (rounds per
minute - dakikadaki devir sayısı) ile ifade edilir. Piyasada 5400rpm,
7200rpm, 10000rpm gibi değişik hızlarda sabit diskler bulmak mümkündür.
Taşınabilir bilgisayarlar için ise daha ufak sabit diskler kullanılır.
Bunların bazıları hem elektrikten tasarruf etmek için hem de sessiz
olmaları için yavaş çalışırlar.
ÖNERİ : Üretimi çok yüksek teknoloji gerektirdiği için sabit disk
üretici sayısı gerçekten azdır ve neredeyse hepsi belirli bir kalite
standardını tutturmuş durumdadır. Bu yüzden marka üzerine yoğunlaşmanız
genelde gereksizdir. Kapasite açısından açıkçası 10GB bile ortalama bir
kullanıcı için oldukça yeterli bir kapasitedir ancak fiyatları o kadar
uygundur ki 30 ya da 40GB lık bir disk almak şu sıralar çok daha
mantıklı. Hız konusunda biraz dikkatli olmanız gerek çünkü birçok
bilgisayar satıcısı sadece kapasite konusunda bilgi verir ve ucuza
maletmek için bilgisayara 5400rpm sabit disk koyar. İnanın bu hız da
birçok uygulama için oldukça yeterlidir ama bu kadar para veriyorum
illa daha hızlısını ve yeni teknolojiyi istiyorum diyorsanız 7200rpm
üzerinde odaklanın. Zira bazen sabit diskiniz yazılımlar tarafından
hafıza gibi kullanılır ve bu durumda çıkan garip sesleri de duyarak
keşke sabit diskim çok daha hızlı olsaydı diye hayıflanırsınız.